Fire! Orchestra – Exit!

Fire! Orchestra jest orkiestrą nie tylko z nazwy. Początek temu projektowi dało co prawda szwedzkie trio: saksofonista Mats Gustafsson, basista Johan Berthling i perkusista Andreas Werliin, ale w nagraniu płyty Exit! brało udział aż 28 muzyków.

Przyznam, że już dawno nie czułem się tak rozwalony materiałem, z którym przyszło mi się zmierzyć. Wgryzałem się weń kawałek po kawałku. Początkowo raczej przeczuwałem, niż w pełni zdawałem sobie sprawę, że jest to niesamowita muzyka. Jednak coraz większą przyjemność zaczęło mi sprawiać odkrywanie, jak z pozornego chaosu (i hałasu) wyłania się spójna całość.

Formalnie Exit! składa się z dwóch części, jednak tak naprawdę układają się one w jedną opowieść, która trwa nieco ponad 40 minut. Ponad 40 minut muzyki improwizowanej (aż trudno uwierzyć, że album został nagrany na żywo, z udziałem publiczności), czasem atonalnej (choć nie przesadnie), czasem wręcz transowej, z niesamowitymi partiami wokalnymi. Choćby tylko dla nich warto tego albumu posłuchać. To co robi ze swoim głosem sopranistka Sofia Jernberg pod koniec drugiej części Exit! jest naprawdę trudne do podrobienia. Oprócz wokalistów (jest ich pięcioro) na pierwszy plan wybijają się instrumenty dęte, zwłaszcza saksofony (wszak Gustafsson, to czołówka europejska wśród saksofonistów) ich obecność jednak nie przytłacza całości, nie dominuje nad porządkiem i rytmem utworu.

Choć maniera śpiewania wokalistów często splata się z brzmieniem instrumentów istotna jest również tekstowa warstwa Exit!. Poetycka opowieść o szukaniu bezpiecznego miejsca (i niemożności jego znalezienia) w świecie pełnym zagrożeń, pułapek i chaosu.

Wciąż nie mogę się od Exit! oderwać. Wciąż fascynuje mnie jej złożoność, wielowarstwowość, możliwość ciągłego odnajdywania ekscytujących momentów. Naprawdę warto się z tym (nie waham się użyć tego słowa) dziełem zapoznać, choć nie „wchodzi” łatwo i trzeba się do tego trochę przyłożyć.

Fire! Orchestra Exit! 2013 (5/5)